10. YARGI PAKETİ YÜRÜRLÜĞE GİRDİ Mİ?
Öncelikle belirtmek isteriz ki, işbu konuda müvekkillerimizden sıklıkla soru almamız nedeniyle işbu makalemizi kaleme alma gereği duyduk. Kamuoyunda ceza infaz paketi olarak da bilinen 10. Yargı Paketi henüz YASALAŞMAMIŞ ve YÜRÜRLÜĞE GİRMEMİŞTİR. Bu nedenle, 10. Yargı Paketi kapsamında yapılacak değişiklikler netlik kazanmamıştır.
Adalet Bakanı Yılmaz TUNÇ, 14 Ekim 2024 tarihinde yaptığı açıklamada, 9. yargı paketi ve 10. yargı paketlerinde cezaların caydırıcılığı ve cezasızlık algısının ortadan kaldırılması konusunda önemli taslak çalışmalarının bulunduğunu belirtmiştir. Bu nedenle paketin içeriği ve yürürlüğe girme tarihi hakkında kesin bilgiler henüz kamuoyuyla paylaşılmamıştır. Ancak 10. yargı paketinin önümüzdeki günlerde yasalaşması ve ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi beklenmektedir.
10. YARGI PAKETİ İLE YAPILMASI PLANLANAN DEĞİŞİKLİKLER?
Henüz paketin içeriği ve yürürlülük tarihi kamuoyu ile paylaşılmaması nedeniyle yapılması planlanan değişiklikleri net bir şekilde ifade etmek mümkün olmayacaktır. Ancak Bakan Tunç, yaptığı açıklamada, “Genel af konusuna ilişkin sürekli gündem oluşturuluyor, ancak şu an üzerinde durduğumuz nokta infaz düzenlemeleri ve ceza sisteminin daha etkin hale getirilmesidir” ifadelerini kullandı. Bu açıklamaya binaen, 10.Yargı Paketi’nin içeriğiyle ilgili çalışmalar devam ederken, pakette yer alması muhtemel düzenlemeler şu şekilde sıralanabilir:
**İnfaz Düzenlemeleri: Belirli suçlar için infaz sürelerinde değişiklik yapılması beklenmektedir.
**Denetimli Serbestlik: Cezaevindeki yoğunluğu azaltmak adına denetimli serbestlik süresinin uzatılması (3 yıla çıkarılması) beklenmektedir.
**Mükerrer Suçlarda İnfaz İndiriminin Kaldırılması: Suçun tekrar edilmesi halinde infaz indiriminin kaldırılması planlanmaktadır.
**4/4 İnfaz Oranının Değiştirilmesi: Cezaevindeki yoğunluğu azaltmak adına 4/4 ceza infaz oranının değiştirilmesi planlanmaktadır. Yapılacak düzenleme ile mahkumların erken tahliyesi sağlanabilecektir.
**Kadına ve Çocuğa Şiddete Yönelik Yeni Tedbirler: Şiddet ve cinsel suçlara yönelik daha ağır cezai yaptırımlar öngörülmektedir.
**Temyiz: Temyiz kanun yolunun etkinliğine yönelik düzenlemeler yapılması planlanmaktadır.
**Makul Sürede Yargılanma: Ceza ve hukuk yargılamalarında hedef sürelerin daha kısa olacak şekilde yeniden belirlenmesi amaçlanmaktadır.
**Suç ve Kabahat: Ceza mevzuatının suç, yaptırım ve infaz dengesi toplumsal ihtiyaçlar çerçevesinde yeniden belirlenmesi ve Kanunlarda yer alan bazı fiillerin suç ve kabahat niteliklerinin yeniden şekillenmesi amaçlanmaktadır.
10. YARGI PAKETİNDE GENEL AF VAR MI? GENEL AF ÇIKACAK MI?
Kamuoyunda en çok merak edilen konuların başında GENEL AF durumunun olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Zira ofisimize de en çok yöneltilen soruların başında Genel Af konusu gelmektedir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere; Kamuoyunda ceza infaz paketi olarak da bilinen 10. Yargı Paketi henüz YASALAŞMAMIŞ ve YÜRÜRLÜĞE GİRMEMİŞTİR. Bu nedenle, 10. Yargı Paketi kapsamında yapılacak değişiklikler netlik kazanmamıştır.
Ancak şunu ifade edebilir ki her ne kadar genel af konusunda resmi bir açıklama bulunmasa da, infaz sürelerinde yapılması planlanan değişiklikler ve denetimli serbestlik uygulamalarında amaçlanan esneklikler nedeniyle belirli suçlar için ceza sürelerinde azalmalar yaşanabileceği kanaatindeyiz. Zira yukarıda da belirttiğimiz üzere Cezaevindeki yoğunluğu azaltmak adına denetimli serbestlik süresinin uzatılması (3 yıla çıkarılması) beklenmektedir. Eğer infaz indirimi ve denetimli serbestlik düzenlemeleri geniş kapsamlı olursa, birçok mahkumun cezaevlerinden erken tahliye edilmesi söz konusu olabilecektir. Ancak bu düzenlemelerin detayları, TBMM’ye sunulacak tasarıyla netleşecektir. Tekrar belirtmekte fayda görmekteyiz ki işbu belirttiğimiz süreler tamamen kanaat esaslı olup HERHANGİ BİR RESMİ AÇIKLAMAYA DAYANMAMAKTADIR. Müvekkillerimizin ve okurlarımızın bu hususa dikkat etmeleri önemle belirtilir.
10. YARGI PAKETİ KAPSAMINDA GENEL AF ÇIKARSA KİMLERİ KAPSAYACAKTIR?
Genel af yasasının çıkıp çıkmayacağının yanı sıra kamuoyunda merak konusu olan diğer bir husus; Olası bir genel af yasasında hangi suçların kapsam içinde olacağıdır.
Kanaatimizce Af kapsamına girmesi muhtemel suçlar;
**Basit yaralama ve taksirle yaralama suçları
**Hırsızlık, dolandırıcılık gibi belirli suç tipleri (nitelikli olmayan halleri)
**Kasten işlenmemiş, ilk kez işlenen bazı suçlar
Af kapsamına girmesi beklenmeyen suçlar ise;
**Terör suçları ve örgütlü suçlar
**Kadına ve çocuğa karşı işlenen cinsel suçlar
**Uyuşturucu ticareti (kullanma suçu hariç tutulabilir)
**Kasten öldürme ve ağır yaralama suçları
Ancak ifade etmek isteriz ki bakan Tunç’un açıklamaları neticesinde; genel af yasasının çıkması yerine infaz oranlarında yeni düzenlemelerin yapılması ve denetimli serbestlik sürelerinin artırılması daha muhtemel olarak görülmektedir.
Av. Hasan Basri SARI