TERK NEDENİ İLE BOŞANMA DAVASI
Boşanma davasının özel sebeplerinden bir tanesi Terk’tir. Buna göre eşlerden birinin herhangi bir sebeple müşterek konuttan ayrılıp bir daha geri dönmemesi bir boşanma sebebidir. Buna terk edilen eş doğruda terk nedeni ile boşanma davası açamaz önce kanunda belirtilen şartları yerine getirmelidir. Buna göre ;
TERK NEDENİ İLE BOŞANMA DAVASININ KOŞULLARI
1-)Eşler birinin müşterek konutu terk etmesi
2-)Terk eden eşin terk nedeni ile kusurlu olması
3-)Boşanma davasının açılış tarihinden itibaren geriye dönük olarak terkin en az 6 ay boyunca devam ediyor olması gerekmektedir.
4-)Terk edilen eş tarafından terk eden eşe noter aracılığı ile müşterek konuta dönmesi için ihtar gönderilmeli ve bu ihtarda terk eden eşe müşterek konuta dönmesi için en az iki ay süre verilmelidir.
5-)Tek edilen eş eşine göndermiş olduğu ihtarda samimi olmalıdır.Yargıtay bir çok kararında ihtar gönderen eşin evliliği sürdürme gayesinde olup olmadığını ve aynı zamanda eşler arasında süren evlilikte kusurlu olup olmadığına da bakmaktadır.
Terk Edilen Eş Terk özel boşanma sebeplerinden birisidir. Terke dayanarak boşanma davası açmak isteyen eşin, hâkim veya noter aracılığıyla göndereceği ihtar ile terk eden eşe ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi halinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunması gereklidir (TMK m. 164 II).
Yargıtay kararlarında ise terk ihtarına sadece terk sebebiyle açılacak boşanma davalarında değil, diğer boşanma sebepleri, özellikle de evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle açılacak boşanma davaları açısından bir sonuç bağlandığı görülmektedir. Söz konusu kararlara göre, eşinin eve dönmesini ihtar eden diğer eş, bu davet ile eve davet edilen eşin ihtar tarihinden önceki kusurlu davranışlarını affetmiş, en azından hoşgörü ile karşılamıştır. Bu itibarla, eşinin eve dönmesini ihtar eden eş, ihtardan önceki olaylara dayanarak evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle boşanma davası açamaz. Yargıtay aynı gerekçeyle terk sebebine dayanan boşanma davalarında da, davacı eşin manevi tazminat istemini reddetmektedir. Bu çalışmada öğretideki görüşler de dikkate alınmak suretiyle belirtilen hususlarda Yargıtay uygulamasının isabetli olup olmadığı değerlendirilmiştir.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/4676
K. 2003/7547
T. 26.5.2003
• EVE DÖNÜŞ DAVETİ İHTARI ( Eve Dön İhtarında Davet Edilen Evin Adresi Kapı Numarasıyla Birlikte Açıkça Gösterilmediğinden İhtarın Bu Haliyle Geçerli Kabul Edilememesi )
• ADRESİN AÇIK OLMAMASI ( Eve Dön İhtarında Davet Edilen Evin Adresi Kapı Numarasıyla Birlikte Açıkça Gösterilmediğinden İhtarın Bu Haliyle Geçerli Kabul Edilememesi )
• KAPI NUMARASININ BELİRTİLMEMİŞ OLMASI ( Davet Edilen Evin Adresi Kapı Numarasıyla Birlikte Açıkça Gösterilmediğinden İhtarın Bu Haliyle Geçerli Kabul Edilememesi )
• ÇALIŞILAN ŞEHRE DAVET GEREĞİ ( Davacının Başka Bir Vilayette Çalıştığı ve Çalışılan Yere de Davet Edilmediğinden İhtarın Bu Haliyle Geçerli Kabul Edilememesi )
ÖZET : Davet edilen evin adresi kapı numarasıyla birlikte açıkça gösterilmediği gibi, davacının davet ettiği evin bulunduğu yerde tarafların daha önce birlikte hiç oturmadığı, davacının başka bir vilayette çalıştığı ve çalışılan yere de davet edilmediğinden ihtar bu haliyle geçerli kabul edilemez.
SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, oybirliğiyle karar verildi.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/18362
K. 2006/253
T. 24.1.2006
• BOŞANMA ( Terk Sebebiyle – Evlenmeden 2-3 Ay Sonra Haklı Sebeple Evi Terk Eden Kadının Ortak Evi Terkte Haklı Oluşu Ona Hayat Boyu Eşinden Ayrı Yaşama Hakkı Bahşetmeyeceği )
• AYRI YAŞAMA HAKKI ( Evlenmeden 2-3 Ay Sonra Haklı Sebeple Evi Terk Eden Kadının Ortak Evi Terkte Haklı Oluşu Ona Hayat Boyu Eşinden Ayrı Yaşama Hakkı Bahşetmeyeceği – Terk Sebebiyle Boşanma )
• TERK SEBEBİYLE BOŞANMA ( Evlenmeden 2-3 Ay Sonra Haklı Sebeple Evi Terk Eden Kadının Ortak Evi Terkte Haklı Oluşu Ona Hayat Boyu Eşinden Ayrı Yaşama Hakkı Bahşetmeyeceği – Kadının İhtara Uymaması )
ÖZET : Davalı, evlenmelerinden 2-3 ay sonra haklı sebeple evi terk etmiştir. Davalının, ortak evi terkte haklı oluşu ona, hayat boyu eşinden ayrı yaşama hakkı bahşetmez.
SONUÇ : Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 440/I-4. maddesi gereğince davacının karar düzeltme isteğinin kabulüne, Dairemizin 14.9.2005 tarihli 11269-12040 sayılı bozma kararının kaldırılmasına hükmün yukarıda gösterilen sebeple ONANMASINA,aşağıda yazılı harcın davalıya yükletilmesine, peşin harcın mahsubuna, 24.01.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/15942
K. 2006/136
T. 23.1.2006
• BOŞANMA ( Terk Sebebiyle – Davalının Bağımsız Bir Eve Davet Edilmediği/İhtara Uymamakta Haklı Olduğu )
• TERK SEBEBİYLE BOŞANMA ( Davalının Bağımsız Bir Eve Davet Edilmediği – İhtara Uymamakta Haklı Olduğu )
4721/m.164, 186, 195
ÖZET : İhtar kanuni şekil ve sürelere uygun isede, davalının, tarafların birlikte veya Türk Medeni Kanununun 188. maddesindeki şartların oluşması sebebiyle eşlerden biri tarafından seçilen ya da hakim tarafından belirlenen ( TMK.md.195 ) bağımsız bir eve davet edilmediğinin anlaşılmasına göre, davalı ihtara uymamakta haklıdır.
SONUÇ : Bu itibarla bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı ilam harcının,temyiz edene yüklenmesine, peşin harcın mahsubuna işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.1.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2006/20948
K. 2006/18327
T. 25.12.2006
• TEDBİR NAFAKASI ( Davacı Koca Kadının Ayrı Yaşamakta Haklı Olduğu Mahkeme Kararı İle Belirlenen 4 Aylık Dönem İçinde İhtar İsteğinde Bulunduğu – İhtarın Samimi Olduğunun Kabul Edilemeyeceği )
• İHTAR ( Tedbir Nafakası/Davacı Koca Kadının Ayrı Yaşamakta Haklı Olduğu Mahkeme Kararı İle Belirlenen 4 Aylık Dönem İçinde İhtar İsteğinde Bulunduğu – İhtarın Samimi Olduğunun Kabul Edilemeyeceği )
• AYRI YAŞAMA ( Tedbir Nafakası/Davacı Koca Kadının Ayrı Yaşamakta Haklı Olduğu Mahkeme Kararı İle Belirlenen 4 Aylık Dönem İçinde İhtar İsteğinde Bulunduğu – İhtarın Samimi Olduğunun Kabul Edilemeyeceği )
ÖZET : Davalı kadın 02.08.2004 tarihinde nafaka davası açmış ve ayrı yaşamakta haklı olduğunu kanıtlıyarak tedbir nafakasına hükmedilmiş ve bu karar Yargıtay tarafından 21.03.2006 tarihinde onanmıştır. Davacı koca kadının ayrı yaşamakta haklı olduğu mahkeme kararı ile belirlenen 4 aylık dönem içinde 27.09.2004 günü ihtar isteğinde bulunmuştur. Bu nedenle ihtarın samimi olduğu kabul edilemez. Davanın reddi gerekir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 2008/2-136
K. 2008/117
T. 13.2.2008
• TERK NEDENİNE DAYALI BOŞANMA DAVASI ( Daha Önce Hakim Tarafından Usulüne Uygun İhtar Yapılmış Olmasının Dava Şartı Olduğu )
• BOŞANMA DAVASI ( Terk Nedenine Dayalı – Daha Önce Hakim Tarafından Usulüne Uygun İhtar Yapılmış Olmasının Dava Şartı Olduğu )
• İHTAR ( Terk Nedenine Dayalı Boşanma Davasında Daha Önce Hakim Tarafından Usulüne Uygun İhtar Yapılmış Olmasının Dava Şartı Olduğu – İhtarın Kanunda Sayılan Biçimsel ve Esasa İlişkin Koşulları Taşıyıp Taşımadığının da Araştırılması Gerektiği )
• DAVA ŞARTI ( Terk Nedenine Dayalı Boşanma Davasında Daha Önce Hakim Tarafından Usulüne Uygun İhtar Yapılmış Olması Gerektiği )
4721/m. 164, 184
1086/m. 188
ÖZET : Eşlerden biri, evlilik birliğinin yüklediği yükümlülükleri yerine getirmemek amacıyla diğerini terk eder veya haklı bir neden olmadan ortak konuta dönmez ise ve bu aykırılık en az 6 ay sürer ve hakim tarafından gönderilen eve dön ihtarı da sonuçsuz kalırsa diğer eş terk nedenine dayalı olarak boşanma davası açabilir. Terke dayalı boşanma davası açılabilmesinin ön koşulu, hakim tarafından usulüne uygun olarak yapılmış olan ihtardır. Boşanma davasına bakan hakim, salt ihtarın varlığını yeterli görmemeli; bu ihtarın kanunda sayılan biçimsel ve esasa ilişkin koşulları taşıyıp taşımadığı da araştırmalıdır. İhtar yasal koşulları taşımıyorsa davanın öncelikle dava şartı yokluğundan reddedilmesi gerekir.
SONUÇ : Açıklanan gerekçeyle; davacının temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan direnme kararının gerekçesi değiştirilmiş bu şekliyle ONANMASINA, gerekli ilam harcı peşin alınmış olduğundan başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 13.02.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2007/719
K. 2007/12658
T. 25.9.2007
• KADININ EŞİNİN EVİNE DÖNMESİ İHTARINDA BULUNMASI ( Bu Tarihten Önceki Olayları Affettiği veya En Azından Hoşgörü İle Karşıladığının Kabul Edileceği )
• AFFEDİLEN VE HOŞGÖRÜLEN HADİSELER ( Artık Kocanın Kusurlu Sayılamayacağı ve Bu Hadiselere Dayanılarak Diğer Taraf Lehine Maddi ve Manevi Tazminata Hükmedilemeyeceği )
• MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ( Affedilen ve Hoşgörüyle Karşılanan Hadiselerden Dolayı Artık Kocanın Kusurlu Sayılamayacağı ve Bu Hadiselere Dayanılarak Diğer Taraf Lehine Tazminata Hükmedilemeyeceği )
• KUSUR ( Affedilen ve Hoşgörüyle Karşılanan Hadiselerden Dolayı Artık Kocanın Kusurlu Sayılamayacağı ve Bu Hadiselere Dayanılarak Diğer Taraf Lehine Maddi ve Manevi Tazminata Hükmedilemeyeceği )
• İHTAR ( Kadının Mahkemeye Başvurarak Eşinin Eve Dönmesi İçin İhtar İsteğinde Bulunduğuna Göre Bu Tarihten Önceki Olayları Affettiği veya En Azından Hoşgörü İle Karşıladığının Kabul Edileceği )
• BOŞANMA ( Kadının Mahkemeye Başvurarak Eşinin Eve Dönmesi İçin İhtar İsteğinde Bulunduğuna Göre Bu Tarihten Önceki Olayları Affettiği veya En Azından Hoşgörü İle Karşıladığının Kabul Edileceği )
• TERK ( Kadının Mahkemeye Başvurarak Eşinin Eve Dönmesi İçin İhtar İsteğinde Bulunduğuna Göre Bu Tarihten Önceki Olayları Affettiği veya En Azından Hoşgörü İle Karşıladığının Kabul Edileceği – Affedilen ve Hoşgörüyle Karşılanan Hadiselerden Dolayı Artık Kocanın Kusurlu Sayılamayacağı )
ÖZET : Kadın, mahkemeye başvurarak eşinin eve dönmesi için ihtar isteğinde bulunduğuna göre bu tarihten önceki olayları affettiği veya en azından hoşgörü ile karşıladığı kabul edilmelidir. Affedilen ve hoşgörüyle karşılanan hadiselerden dolayı artık koca kusurlu sayılamaz ve bu hadiselere dayanılarak diğer taraf lehine maddi ve manevi tazminata hükmedilemez.
SONUÇ : Hükmün yukarıda 2/b bendinde gösterilen sebeble BOZULMASINA, hükmün bozma dışında kalan temyize konu bölümlerinin 2/a bendinde gösterilen sebeble ONANMASINA, aşağıda yazılı harcın ……….’ e yükletilmesine, peşin harcın mahsubuna, temyiz peşin harcını yatıran …………. a geri verilmesine,iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.09.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2007/12929
K. 2008/12826
T. 8.10.2008
• BOŞANMA ( Terk Sebebine Dayalı – Davalı Kadın Lehine Manevi Tazminata ve Yoksulluk Nafakasına Hükmolunmasının Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu )
• MANEVİ TAZMİNAT ( Davalı Kadın Lehine Hükmolunmasının Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu – Kocanın Terk Nedeniyle Açtığı Boşanma Davasının Kabul Edildiği )
• YOKSULLUK NAFAKASI ( Kocanın Terk Nedeniyle Açtığı Boşanma Davasının Kabul Edildiği – Davalı Kadın Lehine Hükmolunmasının Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu )
• TERK NEDENİYLE BOŞANMA ( Davalı Kadın Lehine Manevi Tazminata ve Yoksulluk Nafakasına Hükmolunmasının Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu )
4721/m. 166, 174, 175
ÖZET : Davacı koca tarafından terk hukuki sebebine dayalı olarak açılan boşanma davası kabul edildiğine göre davalı kadın lehine Türk Medeni Kanununun 174/2. ve 175. maddesi koşulları oluşmaz. Açıklanan yönler nazara alınmadan davalı kadın yararına manevi tazminata ve yoksulluk nafakasına hükmolunması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda 2. ve 3. bentte gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırına geri verilmesine, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.
T.C. YARGITAY
2.Hukuk Dairesi
Esas: 2008/20209
Karar: 2009/1002
Karar Tarihi: 29.01.2009
ÖZET: Davacının, eşi aleyhine daha önce evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebine dayanarak açtığı boşanma davası reddedilmiş, karar 16.03.2006 tarihinde kesinleşmiştir. Bu tarihten itibaren dört ay geçmedikçe ihtar isteğinde bulunulamaz. Dört ay geçmeden ihtar istendiğinden, ihtar kararı sonuç doğurmaz. Davanın reddi gerekir.
(4721 S. K. m. 164)
Sonuç: Temyiz edilen hükmün; açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 29.01.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2010/13905
K. 2011/14908
T. 5.10.2011
• BOŞANMA DAVASI ( Terk ve Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebepleri Aynı Davada Birleşemeyeceği – Davacı İhtar İsteğinde Bulunmakla O Tarihten Önceki Olayları Hoşgörü İle Karşılamış Aile Birliğinin Temelli Sarsıntıya Uğramadığını Ortak Hayatın Çekilebilir Olduğunu Kabul Etmiş Sayılacağı )
• TERK ( Terk ve Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebepleri Aynı Davada Birleşemeyeceği – Davacı İhtar İsteğinde Bulunmakla O Tarihten Önceki Olayları Hoşgörü İle Karşılamış Sayılacağı )
• İHTAR ( Eşiyle Geçinemediğini Birlikte Yaşamalarının Artık İmkansız Olduğunu İleri Sürerek Boşanmak İsteyen Kişinin Ortak Hayatı Devam Ettirmek Üzere Eşine İhtarda Bulunması İyiniyetle Bağdaşmadığı )
• İYİNİYET ( Boşanma Davası – Eşiyle Geçinemediğini Birlikte Yaşamalarının Artık İmkansız Olduğunu İleri Sürerek Boşanmak İsteyen Kişinin Ortak Hayatı Devam Ettirmek Üzere Eşine İhtarda Bulunması İyiniyetle Bağdaşmadığı )
4721/m.2,166,184
ÖZET : Terk ve evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebepleri aynı davada birleşemez. Çünkü davacı, ihtar isteğinde bulunmakla, o tarihten önceki olayları hoşgörü ile karşılamış, aile birliğinin temelli sarsıntıya uğramadığını, ortak hayatın çekilebilir olduğunu kabul etmiş sayılır. Affedilen ve hoşgörü ile karşılanan olaylara dayanılarak da Türk Medeni Kanunu’nun 166/1-2. maddesi gereğince boşanma kararı verilemez. Aynı Yasa’nın 166/3. maddesinde yer alan “anlaşmalı boşanma” durumu söz konusu olmadıkça da davalının davayı kabul açıklaması sonuç doğurmaz. Öte yandan, eşiyle geçinemediğini, birlikte yaşamalarının artık imkansız olduğunu ileri sürerek boşanmak isteyen kişinin, ortak hayatı devam ettirmek üzere eşine ihtarda bulunması iyiniyetle bağdaşmaz. Haklar iyiniyetle kullanılmadıkça sonuç doğurmaz. Bu itibarla her iki sebebe dayanan boşanma davasının reddine karar verilmesi gerekir.
SONUÇ : Davacının temyiz itirazlarının yukarıda ( 2. ) bentte gösterilen sebeple reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ( ONANMASINA ), işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.10.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/10987
K. 2012/30677
T. 17.12.2012
• HAKLI BİR SEBEP OLMADIĞI HALDE ORTAK KONUTA DÖNMEME ( Davalı Kadının Tamamen Kusurlu Olduğu – Boşanmada Kusurlu Bulunan Kadın Yararına Maddi Tazminata ve Yoksulluk Nafakasına Hükmedilemeyeceği/Boşanma Davası/Ortak Konuta Gelmeme/Kusur )
• KADININ TAMAMEN KUSURLU OLMASI ( Usulüne Uygun İhtar Tebliğine Rağmen Haklı Bir Sebep Olmaksızın Ortak Konuta Dönmeyen Kadının Kusurlu Olduğu – Kadın Yararına Maddi Tazminata ve Yoksulluk Nafakasına Hükmedilemeyeceği/Tamamen Kusurlu Kadın )
• KADININ MÜSTAKİLEN AÇTIĞI MANEVİ TAZMİNAT DAVASI ( Kocanın Evlendiklerinde Bakir Olmadığı Şeklindeki İddiasının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Ettiği İddiası – Müstakil Davanın Genel Mahkemede Görülmesi Gereği/Görevsizlik Kararı/Görev )
• KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI NEDENİYLE MÜSTAKİLEN AÇILAN MANEVİ TAZMİNAT DAVASI ( Aile Mahkemesinin Görevli Olmadığı )
• GÖREV ( Kocanın İddiları Nedeniyle Kadın Tarafından Açılan Manevi Tazminat Davasının Genel Mahkemelerde Görülmesi Gereği – Aile Mahkemesi Görevli Olmadığından Mahkemece Görevsizlik Kararı Verilmesi Gerektiği/Kişilik Haklarına Saldırı )
4721/m. 24,164,174,175 818/m. 49
ÖZET : Dava, boşanma istemine ilişkindir.Davalı-davacı ( kadın )’ın usulüne uygun ihtar tebliğine rağmen haklı bir sebep olmadığı halde ortak konuta dönmediği anlaşılmakta olup, mahkemece de böyle kabul edilmiş ve tarafların boşanmalarına karar verilmiştir. Bu halde, boşanmaya sebep olan olaylarda davalı-davacı ( kadın )’ın tamamen kusurlu olduğu kabul edilmelidir. Boşanmada tamamen kusurlu olan davalı-davacı ( kadın ) yararına maddi tazminata ve yoksulluk nafakasına hükmolunması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.Ayrıca, kadının ( kadın ) müstakilen açtığı birleştirilen davası ile; kocasının evlendiklerinde bakire olmadığı yönünde kendisine haksız isnatta bulunduğunu, bu durumun hukuka aykırı olarak kişilik haklarına saldırı oluşturduğunu ileri sürüp, boşanma sebebi dışında ve boşanmanın fer’i ( eki ) niteliğinde olmayan manevi tazminat talep etmiştir.Birleşen davanın açıklanan niteliği dikkate alındığında uyuşmazlık Aile mahkemesinin görevi dışında olup, genel mahkemelerin görevine girmektedir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükün yukarıda ( 2. ) maddenin ( a ) ve ( b ) bentlerinde gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, ( b ) bendindeki bozma sebebine göre, davacı-davalı ( koca )’nın birleştirlen davaya ilişkin yargılama giderlerine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, hükmün bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin yukarıda ( 1. ) bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle, 17.12.2012 tarihinde karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 2012/2-686
K. 2013/67
T. 16.1.2013
• TERKE DAYALI BOŞANMA DAVASI ( Boşanma Davasına Bakan Hakimin Salt İhtarın Varlığını Yeterli Göremeyeceği – İhtarın Boşanma Davası Açabilmenin Ön Koşulu Olmasını da Gözeterek İhtarın Kanunda Yer Alan Unsurları Taşıyıp Taşımadığını Hakimin Resen İncelemesi Gerektiği )
• İHTAR KARARI ( İhtar Gönderilmesi İstenen Mahkemenin Olayın Esasını Haklı ya da Haksızlığını İncelemeden İhtar Kararı Vermekle Yükümlü Olduğu ve Bu Kararın Temyiz Edilemeyeceği – Terke Dayalı Boşanma Davasında İse İhtarın Hakimin Kanunda Yer Alan Unsurları Taşıyıp Taşımadığını Resen İnceleceği )
• İHTAR KARARININ TEBLİĞİNE RAĞMEN YASAL SÜRESİNDE ORTAK KONUTA DÖNMEYEN EŞ ALEYHİNE AÇILAN BOŞANMA DAVASI ( Kabul Edilebilmesi İçin İhtar Kararında ve Ekinde Bulunması Gereken Biçimsel Koşulların Varlığı ve İşin Esasına İlişkin Unsurların Tam Olması Gerektiği )
• BOŞANMA DAVASI ( Terke Dayalı/Çekilen İhtarın 4721 S.K. Md. 164 İle 27.03.1957 Günlü 10/1 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına Uygun Bulunduğu – Dava Süresinde Açıldığından ve Davalı Kanunen Korunmaya Değer Bir Sebep Olmadığı Halde Ortak Konuta Dönmediğinden Kabulüne Karar Verileceği )
4721/m.164
YİBK. 27.03.1957 T. 1956/10 E. 1957/1 K.
ÖZET : Terk nedenine dayalı boşanma davası açılabilmesi için, önce yasanın aradığı koşullara uygun ihtar isteğinde bulunulması gerekir. İhtar gönderilmesi istenen mahkeme; olayın esasını, isteği haklı ya da haksızlığını vs. incelemeden ihtar kararı vermekle yükümlüdür ve bu karar temyiz edilemez. Ne var ki, boşanma davasına bakan hakim, salt ihtarın varlığını yeterli görmemeli; bu ihtarın, boşanma davası açabilmenin ön koşulu olmasını da gözeterek kanunda yer alan unsurları taşıyıp taşımadığını, resen incelemelidir. İhtar kararının tebliğine rağmen yasal süresinde ortak konuta dönmeyen eş aleyhine açılacak boşanma davasının kabul edilebilmesi için iki unsurun birlikte gerçekleşmesi gerekir. İlki, ihtar kararında ve ekinde bulunması gereken biçimsel koşulların varlığı; diğeri ise işin esasına ilişkin unsurların tamlığıdır. Çekilen ihtarın Türk Medeni Kanununun 164. maddesi ile 27.03.1957 günlü 10/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına uygun bulunmasına, davanın süresinde açılmış olmasına, davalının kanunen korunmaya değer bir sebep olmadığı halde ortak konuta dönmediğinin anlaşılması karşısında, davacının terke dayalı davasının kabulüne karar vermek gerekir.
SONUÇ : Davacı T. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunun 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcın yatırana geri verilmesine, aynı Kanunun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.01.2013 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/14506
K. 2013/1327
T. 22.1.2013
• BOŞANMADA TAMAMEN KUSURLU TARAF ( Terk Nedeniyle Karar Verildiği Takdirde Boşanmaya Sebep Olan Olaylarda Kusurun Tamamen Haklı Bir Sebep Olmadığı Halde Ortak Konuta Dönmeyen Kadında Olduğunun Kabul Edileceği – Yararına Yoksulluk Nafakasına Hükmolunamayacağı )
• BOŞANMA ( Terk Nedeniyle Karar Verildiği Takdirde Boşanmaya Sebep Olan Olaylarda Kusurun Tamamen Davalıda Olduğunun Kabul Edileceği – Davalı Kadın Yararına Yoksulluk Nafakasına Hükmolunmasının Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu )
• TERK NEDENİYLE BOŞANMA ( Davalı Kadın Yararına Yoksulluk Nafakasına Hükmolunmasının Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu – Boşanmaya Sebep Olan Olaylarda Kusurun Tamamen Davalıda Olduğunun Kabul Edileceği )
• YOKSULLUK NAFAKASI ( Terk Nedeniyle Boşanmaya Karar Verildiği Takdirde Boşanmaya Sebep Olan Olaylarda Kusurun Tamamen Haklı Bir Sebep Olmadığı Halde Ortak Konuta Dönmeyen Kadında Olduğunun Kabul Edileceği – Hükmolunamayacağı )
4721/m. 164, 175
ÖZET : Davalı kadın, usulüne uygun ihtar tebliğine rağmen haklı bir sebep olmadığı halde ortak konuta dönmemiş ve tarafların boşanmalarına karar verilmiştir. Terk sebebiyle boşanmaya karar verildiği takdirde; boşanmaya sebep olan olaylarda kusurun tamamen davalıda olduğu kabul edilir. Hal böyleyken; boşanmada tamamen kusurlu olan davalı kadın yararına yoksulluk nafakasına hükmolunması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda 2.bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, hükmün bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin yukarda ( 1. ) bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, temyiz peşin harcının yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle, 22.1.2013 tarihinde karar verildi.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2013/21288
K. 2014/4048
T. 27.2.2014
• BOŞANMA ( Terk Sebebine Dayanan – Kadının İhtar Tebliği Üzerine TMK. Md. 166/1’e Dayanarak Boşanma Davası Açmış Olması Dava Açmasını Haklı Kılan Başka Sebep Bulunmadıkça Onu Ayrı Yaşamakta Haklı Kılmayacağı/Kocanın Boşanma Davasının Kabulü Kadının İse Reddi Gerektiği )
• TERK SEBEBİYLE BOŞANMA ( Kadının İhtar Tebliği Üzerine TMK. Md. 166/1’e Dayanarak Boşanma Davası Açmış Olması Dava Açmasını Haklı Kılan Başka Sebep Bulunmadıkça Onu Ayrı Yaşamakta Haklı Kılmayacağı/Kocanın Boşanma Davasının Kabulü Kadının İse Reddi Gerektiği )
• TERK EDEN KADININ BOŞANMA DAVASI AÇMASI ( İhtar Tebliği Üzerine TMK. Md. 166/1’e Dayanarak/Dava Açmasını Haklı Kılan Başka Sebep Bulunmadıkça Onu Ayrı Yaşamakta Haklı Kılmayacağı – Kadının Boşanma Davasının Reddi Kocanın Terk Sebebine Dayanan Boşanma Davasının Kabulü Gerektiği )
4721/m. 2, 164, 166/1
ÖZET : Terk sebebine dayanan boşanma davasının reddedilebilmesi için terk etme konusunda haklı olmak yetmez, usulüne uygun ihtar tebliğine rağmen ihtar edilen eşin haklı bir sebeple aile birliğine dönmediğinin gerçekleşmesi gerekir. Kocanın ihtar isteğinin samimi olmadığını gösteren bir delil de bulunmamaktadır. Kadının ihtar tebliği üzerine Türk Medeni Kanununun 166/1. maddesine dayanarak boşanma davası açmış olması, ihtar süresi içinde dava açmasını haklı kılan başka sebep ve olgular bulunmadıkça, dürüstlük kuralına aykırı olup, bu davanın açılmış olması, onu ayrı yaşamakta haklı kılmaz. Terke dayanan boşanma sebebinin gerçekleştiği gözetilerek kocanın boşanma davasının kabulü, kadının boşanma davasının ise reddi gerekir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda gösterilen sebeple her iki boşanma davası yönünden BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliği ile, 27.2.2014 tarihinde karar verildi.