KAPALI CEZAEVİ & AÇIK CEZAEVİ FARKI
Öncelikle Kapalı cezaevi ile Açık cezaevi arasındaki farka kısaca değinmek gerekirse;
Kapalı cezaevleri; güvenlikleri en üst derecede olan, içten ve dıştan koruma ile görevli personeli bulunan ve dışarıya temasa imkân vermeyen cezaevleridir. Kapalı cezaevlerinde tutulanların gerek açık görüş gerekse kapalı görüş hakları ile telefonla görüşme hakları son derece sınırlıdır.
Açık cezaevleri ise; güvenlikleri daha esnek olan, hükümlülerin belli zamanlarda dışarıya çıkmasına dahi izin verilen cezaevleridir. Açık cezaevlerinin amacı, kişiyi topluma kazandırmaktır. Bu nedenle, ceza miktarının azlığı veya belli bir kısmının kapalı cezaevinde infaz edilmiş olması halinde, iyi halli olan hükümlünün topluma yeniden dahil edilmesi amaçlanmaktadır.
DOĞRUDAN AÇIK CEZAEVİNDE GEÇİRİLECEK CEZALAR
** Kasten işlenen suçlardan TOPLAM 3 YIL VEYA DAHA AZ hapis cezasına mahkûm olanlar,
** Taksirli suçlardan toplam 5 YIL VEYA DAHA AZ HAPİS cezasına mahkûm olanlar,
** Adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler,
** 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu gereğince tazyik hapsine tabi tutulanlar,
Doğrudan açık ceza infaz kurumlarında cezalarını infaz edeceklerdir. Yani bu kişilerin kapalı cezaevine gönderilmeleri söz konusu olmamaktadır.
ANCAK, DİKKAT!!! Aşağıda belirttiğimiz suçlardan mahkum olanların doğrudan açık cezaevine geçiş hakları bulunmamaktadır;
1-Terör suçları,
2-Örgüt kurmak, yönetmek ve örgüte üye olmak suçları, örgütlü suçlar,
3-Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan mahkum olanlar,
4-İkinci defa mükerrer olanlar,
5-Koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler.
Bu 5 madde kapsamında sayılan kişilerin DOĞRUDAN AÇIK CEZAEVİNE GEÇİŞ HAKLARI YOKTUR. Bu suçlardan hükümlü olan kişiler, kapalı cezaevine alındıktan sonra belli koşulların oluşması halinde açık cezaevine geçebileceklerdir.
KAPALI CEZAEVİNDE YATMA SÜRESİ & AÇIĞA GEÇME HAKKI
Ana Kural;
1-)Cezalarının TOPLAMI 10 YILDAN AZ olan hükümlüler, cezalarının SADECE 1 AYINI kapalı cezaevinde geçirmek, “iyi halli” olmak ve KOŞULLU SALIVERME SÜRESİNE 7 YIL VEYA DAHA AZ KALMASI kaydıyla açık cezaevine ayrılma hakkına sahiptirler.
2-)Cezalarının toplamı 10 YIL veya DAHA FAZLA olan hükümlüler ise, TOPLAM CEZALARININ 1/10’UNU (onda birini) kapalı cezaevinde geçirmek, “iyi halli” olmak ve KOŞULLU SALIVERME SÜRESİNE 7 YIL VEYA DAHA AZ KALMASI şartıyla açık cezaevine ayrılma hakkına sahiptirler.
Ancak, Yukarıda her iki madde de ortak belirtilen 7 yıllık süre, bazı istisnai suçlarda 5 yıl, bazı istisnai suçlarda ise 3 yıl olarak uygulanmaktadır. Bu suçların hangileri olduğunu açıklayalım;
a. Hükümlünün, Koşullu Salıverilmesine 5 Yıl Kala Açık Cezaevine Geçme Hakkı Kazanılan Suçlar;
***Müebbet hapis cezasına mahkumiyet ,
***Yağma Suçu, Nitelikli Yağma Suçu (TCK m.148-149),
***Nitelikli hırsızlık Suçu (TCK m.142),
***Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticareti, uyuşturucu kullanılmasını kolaylaştırma suçu (TCK m.188-190),
Bu suçlardan mahkum olan bir kimsenin kapalı cezaevinden açığa geçiş yapabilmesi için, koşullu salıverilmesine en fazla 5 yıl kalmış olması gerekir.
b. Hükümlünün, Koşullu Salıverilmesine 3 Yıl Kala Açık Cezaevine Geçme Hakkı Kazanılan Suçlar;
***Cinsel saldırı suçu (TCK m.102),
***Cinsel İstismar Suçu (TCK m.103),
***Eşe karşı işlenen kasten öldürme veya kasten yaralama veya eziyet suçlarından (TCK m.82/1-d, m.86/3-a ve m.96/2-b) mahkum olanlar,
***Cezaları yüksek güvenlikli kapalı kurumlar veya diğer kapalı kurumların yüksek güvenlikli bölümlerinde infaz edilenlerden toplam cezalarının üçte birini bu kurumlarda iyi hâlli olarak geçiren ve koşullu salıverilme tarihine üç yıl veya daha az süre kalanlar,
Bu suçlardan mahkum olan bir kimsenin kapalı cezaevinden açığa geçiş yapabilmesi için, koşullu salıverilmesine en fazla 3 yıl kalmış olması gerekir. Kanun koyucu bu suçlarda öngörülen süreleri azaltarak; hükümlünün cezaevinde daha fazla yatırılmasını amaçlamış ve bu suçların caydırıcılığını arttırmayı hedeflemiştir.
Konuyu pekiştirmek adına birkaç örnek vermek gerekirse;
Örnek 1; Hükümlünün 12 yıl ceza aldığı ve 7 yıl yatarının olduğu varsayımında ( yatarının nasıl hesaplanacağını KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLI TAHLİYE) & DENETİMLİ SERBESTLİK adlı makalemizde detaylıca açıklamıştık. Buraya tıklayarak söz konusu makalemize ulaşabilirsiniz) ;
Cevap; Sanığa verilen ceza 10 yıldan fazla olduğundan cezasının onda birini kapalı kurumlarda infaz edip, iyi hâlli olma ve koşullu salıverilme tarihine 7 yıldan az süre kalması’ şartı gereğince; 1 YIL 2 AY HAPİS cezasını kapalı ceza infaz kurumunda çektikten sonra açık ceza infaz kurumuna geçer.
Yani, 7 yıl cezaevinde kalması gereken toplam sürenin 1 yıl 2 aylık kısmını kapalıda geçirdikten sonra açığa geçecek ve 5 yıl 10 ay açık cezaevinde kaldıktan sonra denetimli serbestlik ile tahliye olabilecektir.
Örnek 2; Hükümlünün 8 yıl ceza aldığı ve 3 yıl yatarının olduğu varsayımında ( yatarının nasıl hesaplanacağını KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLI TAHLİYE) & DENETİMLİ SERBESTLİK adlı makalemizde detaylıca açıklamıştık. Buraya tıklayarak söz konusu makalemize ulaşabilirsiniz) ;
Cevap; Sanığa verilen ceza 10 yıldan az olması nedeniyle cezasının 1 ayını kapalı kurumlarda infaz edip, iyi hâlli olma ve koşullu salıverilme tarihine 7 yıldan az süre kalması’ şartı gereğince; 1 ay HAPİS cezasını kapalı ceza infaz kurumunda çektikten sonra açık ceza infaz kurumuna geçebilecektir.
Yani, 3 yıl cezaevinde kalması gereken toplam sürenin 1 ayını kapalıda geçirdikten sonra açığa geçebilecek ve 2 yıl 11 ay açık cezaevinde kaldıktan sonra denetimli serbestlik ile tahliye olabilecektir.
Örnek 3; Hükümlünün 12 yıl ceza aldığı ve 8 yıl yatarının olduğu UYUŞTURUCU SUÇU varsayımında (yatarının nasıl hesaplanacağını KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLI TAHLİYE) & DENETİMLİ SERBESTLİK adlı makalemizde detaylıca açıklamıştık. Buraya tıklayarak söz konusu makalemize ulaşabilirsiniz) ;
Cevap; Öncelikle dikkat etmemiz gereken husus, suçun uyuşturucu suçu olmasıdır. Zira yukarıda açıkladığımız üzere, uyuşturucu suçu istisna suçlar kapsamında düzenlenmiş ve kapalıdan açığa geçişin söz konusu olabilmesi için hükümlünün koşullu salıverilmesine en fazla 5 yıllık sürenin kalmış olması gerekmektedir. Şimdi cevabımıza dönecek olursak; Sanığa verilen ceza 10 yıldan fazla olduğundan cezasının onda birini kapalı kurumlarda infaz edip, iyi hâlli olma ve koşullu salıverilme tarihine 5 yıldan az süre kalması’ şartı gereğince; en az 1 YIL 2 AY HAPİS cezasını kapalı ceza infaz kurumunda çektikten sonra açık ceza infaz kurumuna geçebilmesi gerekmekteydi. Ancak, uyuşturucu suçunun istisna suç olması ve koşullu salıverilmesine 5 yıl kalması şartı nedeniyle, hükümlü 4 yıl boyunca kapalıda kalmak mecburiyetinde kalacaktır. Hükümlünün 4 yıldan önce açığa geçmesi mümkün değildir.
Yani, 8 yıl cezaevinde kalması gereken toplam sürenin, 4 yılı kapalıda yatıldıktan sonra hükümlü açığa geçebilecek ve kalan 4 yılı da açık cezaevinde yattıktan sonra denetimli serbestlik ile tahliye olabilecektir.