AÇIĞA İMZANIN KÖTÜYE KULLANILMASI NE DEMEK?
Açığa imzanın kötüye kullanılması suçu Ceza Kanunumuzun 209. Maddesinde düzenlenmiştir. Kanun koyucu, bu suç tipinin düzenlemesi ile kişilerin karşılıklı olarak yapmış olduğu sözleşmelerde güven ilişkisinin korunmasını amaçlamıştır.
Öncelikle ilgili kanun hükmüne yer vermek gerekirse;
Madde 209 – Açığa imzanın kötüye kullanılması
(1) Belirli bir tarzda doldurulup kullanılmak üzere kendisine teslim olunan imzalı ve kısmen veya tamamen boş bir kağıdı, verilme nedeninden farklı bir şekilde dolduran kişi, şikayet üzerine, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) İmzalı ve kısmen veya tamamen boş bir kağıdı hukuka aykırı olarak ele geçirip veya elde bulundurup da hukuki sonuç doğuracak şekilde dolduran kişi, belgede sahtecilik hükümlerine göre cezalandırılır.
İlgili kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere, suçun işleniş biçimine göre iki farklı suç tipi karşımıza çıkmaktadır. Zira kanun maddesi; belirli bir tarzda doldurulup kullanılması için verilmiş boş bir kağıdın, teslim edenin isteğine ve imzalı boş kağıdı veriş nedenine aykırı olarak doldurulması ile imzalı ve kısmen veya tamamen boş bir kağıdın hukuka aykırı olarak ele geçirip veya elde bulundurup da hukukî sonuç doğuracak şekilde doldurulmasını ayrı hükümlere tabi tutmuştur. Zira kanun koyucu, söz konusu açığa atılan imzanın hukuka aykırı ele geçirilmesi halinde failin; belgede sahtecilik hükümlerine göre cezalandırılacağına hükmetmiştir.
DİKKAT!!!
Suçun oluşması için söz konusu imzalı kağıdın, mutlaka tevdi ve teslim nedeninden farklı bir şekilde doldurulması gerekmektedir.
AÇIĞA İMZANIN KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇUNUN FAİLİ?
Açığa imzanın kötüye kullanılmasının failine ilişkin özel bir düzenleme kanunumuzda mevcut değildir. Bu nedenle herkes bu suçun faili olabilecektir.
Ancak dikkat edilmesi gerekir ki; Fail, açığa imzanın kötüye kullanılması suçu ile kendisine teslim edildiği anda belge özelliği taşımayan bir kâğıdı belge haline getirmektedir. Ayrıca yukarıda da belirttiğimiz üzere, kanunun ikinci fıkrası uyarınca failin imzalı veya kısmen veya tamamen boş bir kağıdı hukuka aykırı olarak ele geçirip veya elde bulundurup da hukuki sonuç oluşturacak şekilde doldurması durumunda, açığa imzanın kötüye kullanılması suçu değil; eylemin niteliğine göre özel belgede sahtecilik veya resmi belgede sahtecilik suçu hükümlerine göre cezalandırılması öngörülmüştür.
DİKKAT!!!
Açığa imzanın kötüye kullanılması suçunun meydana gelmesi için imzayı atan kişinin ilgili kağıdı faile KENDİ RIZASI İLE TESLİM ETMESİ gerekmektedir. Ayrıca kanun hükmü uyarınca kısmen veya tamamen boş kağıdın teslim edilmeden önce imzalı olması gerekmektedir. Failin imzayı kendisi sahte olarak atması halinde yine açığa imzanın kötüye kullanılması suçu değil; belgede sahtecilik suçu oluşmaktadır.
AÇIĞA İMZANIIN KÖTÜYE KULLANILMASINDA DAHA AZ CEZAYI GEREKTİREN HALLER?
Ceza kanunumuzun 211. Maddesinde daha az ceza verilmesini gerektiren hal öngörülmüştür. İlgili hüküm gereğince;
“Bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın ispatı veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla belgede sahtecilik suçunun işlenmesi halinde, verilecek ceza, yarısı oranında indirilir.”
İlgili kanun hükmünden de görüleceği üzere failin, alacağını ispatlamak veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla açığa imzanın kötüye kullanılması suçunu işlemesi halinde verilecek ceza yarı oranında indirilecektir.
AÇIĞA İMZANIN KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇU ŞİKÂYETE TABİ Mİ?
Açığa imzanın kötüye kullanılması suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, şikâyete bağlıdır. İmzalı boş kağıt ancak taraflar arasında belirli bir ilişki şeklinin varlığı hâlinde söz konusu olabileceğinden, kovuşturmanın şikâyete bağlı tutulması uygun görülmüştür. Mağdurun şikayet hakkını, suç eylemini öğrendiği tarihten itibaren 6 aylık süre içerisinde yapması gerekmektedir.
CEZA HUKUKU KAPSAMINDA AÇIĞA İMZANIN KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇU VE CEZASINA İLİŞKİN DAHA DETAYLI BİLGİ VE DANIŞMANLIK ALMAK İÇİN HBS HUKUK & DANIŞMANLIK BÜROSU EKİBİMİZ İLE İLETİŞİME GEÇEBİLİRSİNİZ…