YAĞMA/ GASP ( TCK m. 148-150 )
NEDİR ?Yağma (gasp) suçu; zilyetliği bir başkasına ait olan taşınır (menkul) bir malın cebir veya tehdit kullanmak suretiyle alıkonması sonucunda oluşur. Yağma suçu, hem kişi özgürlüğünü hem de malvarlığı değerlerini hedefleyen en ağır suçlardan biridir. Ağır Ceza Hukuku yağma suçu dosyasını incelerken suç vasfının doğru şekilde belirlenip belirlenmediğine dikkat etmelidir. Yağma suçu, şiddet ve tehditle işlenen bir hırsızlık suçu olarak nitelenebilir. O yüzden hırsızlık suçu ile yağma suçu birbirine karıştırılabilmektedir. Fiilin işlenmesi sırasında şiddet veya tehdit olup olmadığı sağlıklı bir savunma için yeterince incelenmelidir.
yağma suçu da hukuki ilişkiye dayanan alacağın tahsili amacıyla işlenirse failin cezasından indirim yapılabilecektir. Alacağın tahsili amacıyla suçun işlenip işlenmediği savunmayı yapan avukat tarafından etraflıca incelenmelidir.
Suçun meydana getirdiği zararın giderilmesi halinde ceza indirimi yağma suçu açısından da geçerlidir. Avukat, mağdurun uğradığı zararın giderilmesi halinde bir ceza indirim hali olan etkin pişmanlık hükümleri gereği ceza indirimi yapılmasını savunmalıdır.
Madde-148
(1) Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden ya da malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Cebir veya tehdit kullanılarak mağdurun, kendisini veya başkasını borç altına sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesikayı vermeye, böyle bir senedin alınmasına karşı koymamaya, ilerde böyle bir senet haline getirilebilecek bir kağıdı imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasına karşı koymamaya mecbur edilmesi halinde de aynı ceza verilir.
(3) Mağdurun, herhangi bir vasıta ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak hale getirilmesi de, yağma suçunda cebir sayılır.
Madde-149 Nitelikli Yağma
(1) Yağma suçunun;
a) Silahla,
b) Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle,
c) Birden fazla kişi tarafından birlikte,
d) Yol kesmek suretiyle ya da konutta, işyerinde veya bunların eklentilerinde,
e) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,
f) Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak,
g) Suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla,
h) Gece vaktinde,
İşlenmesi halinde, fail hakkında on yıldan onbeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Yağma suçunun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.
Madde-150 Daha Az Cezayı Gerektiren Hâl
(1) Kişinin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağını tahsil amacıyla tehdit veya cebir kullanması halinde, ancak tehdit veya kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.
(2) Yağma suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilebilir.
FAİL
Yağma suçunda ise faillik açısından herhangi bir özellik aranmamıştır. Dolayısıyla herkes bu suçun faili olabilecektir. Ancak failin kamu görevlisi olması durumunda diğer şartların da gerçekleşmesi halinde failin, yağma suçundan değil irtikap suçundan sorumluluğu söz konusu olacaktır.
MAĞDUR
Suçun mağduru yönünden de herhangi bir özellik aranmamıştır. Herkes bu suçun mağduru olabilir.
HAREKET
Yağma suçu, ancak Cebir veya Tehdit hareketlerinden birinin gerçekleştirilmesiyle işlenebilmektedir. Örneğin hile ile bir kişinin malının alınması durumunda diğer bütün şartlar gerçekleşmiş olsa bile yağma suçu oluşmayacaktır.
DAHA AĞIR CEZAYI GEREKTİREN NİTELİKLİ HALLER
A. Silahla İşlenmesi
B. Kişinin Kendisini Tanınmayacak Bir Hale Koyması Suretiyle İşlenmesi
C. Suçun Birden Fazla Kişi Tarafından Birlikte İşlenmesi
D. Yol Kesmek Suretiyle ya da Konutta, İşyerinde veya Bunların Eklentilerinde İşlenmesi
E. Beden veya Ruh Bakımından Kendisini Savunamayacak Durumda Bulunan Kişiye Karşı İşlenmesi
F. Var Olan veya Var Sayılan Suç Örgütlerinin Oluşturdukları Korkutucu Güçten Yararlanılarak İşlenmesi
G. Suç Örgütüne Yarar Sağlamak Maksadıyla İşlenmesi
H. Gece Vakti İşlenmesi
I. Kasten Yaralama Suçunun Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Hallerinin Gerçekleşmesi
DAHA AZ CEZAYI GEREKTİREN NİTELİKLİ HAL
1. Suçun Bir Hukuki İlişkiye Dayanan Alacağın Tahsili Amacıyla İşlenmesi
2. Malın Değerinin Azlığı
ŞİKAYET
Hem basit yağma suçu hem de nitelikli yağma suçu şikayete tabi suçlardan değillerdir. Dolayısıyla bu suçun soruşturulması ve kovuşturulması resen yapılmaktadır.
İÇTİMA
Yağma suçu bileşik suçlardandır. İçerisinde hem hırsızlık hem de tehdit veya cebir suçunu barındırmaktadır. TCK m. 42’ye göre; “Biri diğerinin unsurunu veya ağırlaştırıcı nedenini oluşturması dolayısıyla tek fiil sayılan suça bileşik suç denir. Bu tür suçlarda içtima hükümleri uygulanmaz.” Bu hükme göre tek fiil sayılan bileşik suçlara içinde barındırdığı her bir suç için ayrıca ceza verilemeyecektir. Yağma suçunda da faile ayrı ayrı hem hırsızlık hem de tehdit veya cebir
suçundan ceza verilemeyecek, sadece TCK m. 148 kapsamında ceza verilecektir. Bu durumun tek istisnası ;Yağma suçunun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumudur. Bu durumda ayrıca kasten yaralama suçundan da ceza verilmektedir.
TEŞEBBÜS
Yağma suçu, sırf hareket suçu olarak düzenlenmiştir. Dolayısıyla kural olarak bu suça teşebbüs mümkün değildir. Ancak Yargıtay bir kararında da mağdurun, araçları durdurarak para ve sigara isteyen, vermeyenlere küfür eden sanıktan kaçmaya çalışması üzerine sanığın elindeki çakı bıçağıyla “bana para ver” demesi üzerine mağdurun kaçtığı somut olayda silahla yağmaya teşebbüs suçunun oluştuğunu ifade
etmiştir.
KUSURLULUK
Yağma suçu ancak kasten işlenebilen bir suçtur, bu suçun taksirle işlenebilmesi mümkün değildir.
EMSAL YARGITAY KARARLARI
YARGITAY CEZA GENEL KURULU
Esas : 2009/238
Karar : 2010/16
Tarih : 02.02.2010
“Hırsızlık suçu tamamlandıktan sonra, kullanılan cebir veya tehdit yağma suçunu değil, olayın gerçekleşme biçimine göre hırsızlık ve tehdit veya hırsızlık ve yaralama suçlarını oluşturur. Yağma suçunda, tehdit veya cebir malın alınması veya teslimini sağlamaya yönelik olmalı, tehdit veya cebir malvarlığına karşı işlenen bu suçta araç olarak kullanılmalıdır. Başka maksatlarla kullanılmış bulunan cebir veya tehdidin etkisiyle malın alınması yağma suçunu oluşturmaz. Mağdurun yaralanmasından sonra, ona ait silahın alınarak götürülmesi, silah, cebir veya tehditle alınmamış olduğundan yağma suçunu oluşturmaz.”
YARGITAY ALTINCI CEZA DAİRESİ
Esas : 2021/22836
Karar : 2022/2528
Tarih : 01.03.2022
“Sanığın anne ve babası olan mağdurlardan uyuşturucu madde almak için para istediği ve sonunda babasından 20 TL parayı aldığı olayda, eylemin aynı malvarlığına yönelik olması nedeniyle, bütün halinde konutta tamamlanmış tek bir yağma suçunun sübut bulduğu gözetilmeden, yazılı şekilde yağmaya teşebbüs ve yağma suçlarından ayrı ayrı hüküm kurulması yasaya aykırıdır.”
YARGITAY ALTINCI CEZA DAİRESİ
Esas : 2021/2221
Karar : 2021/12409
Tarih : 28.06.2021
“Sanığın mağduru, eşiyle görüştüğü için telefonla arayarak 2 kere tehdit ettiği, başka bir gün tehdit beyanı olmadan mağduru arayarak para istediği, mağdurun bu parayı yatırdığı, sanığın kastının başından bu yana yağma olup ve eylemlerini zamana yaydığı, suça konu tarihten sonra ise yine arayarak tehdit ettiği anlaşılmakla, sanığın aynı kasıt altında gerçekleşen eyleminin kül halinde tek bir yağma suçunu oluşturduğu böylece tehdit suçunun yağma suçunun unsuru olduğu gözetilmeden, hükümlerin ayrılarak hem tehdit hem yağma suçlarından yazılı şekilde mahkumiyet hükmü kurulması yasaya aykırıdır.”
YARGITAY ALTINCI CEZA DAİRESİ
Esas : 2021/12986
Karar : 2021/11698
Tarih : 16.06.2021
“mahkemece sanığın bizzat iştirak ettiği iki ayrı yağma olayının tek yağma olduğu kabul edilerek tek yağma suçundan bir kez ayrıca örgüt yönetici olması sıfatıyla da mahkumiyetine karar verildiği, BAM’ce sanığın bizzat iştirak ettiği yağma suçundan kurulan mahkumiyet hükmünün bozulmasına, örgüt yönetici sıfatıyla kurulan mahkumiyet hükmüne yönelik istinaf isteminin ise esastan reddine karar verdiğinin anlaşılması karşısında; hakkında beraat kararı verilen sanığın, alacaklıya olan borcunu tahsil etmek amacıyla katılana yönelik farklı tarihlerdeki eylemleri gerçekleştiren örgüt üyelerinin eylemlerinin tek yağma suçunu oluşturacağı ve bu kapsamda sözkonusu eylemlere bizzat katılmış olsa dahi örgüt üyelerinin gerçekleştirdiği eylemlerden örgütün kurucu ve yöneticisi olması sıfatıyla sorumlu sayılması gereken sanık …’nin belirtilen eylemler bölünerek ayrı ayrı mahkumiyetine karar verilemeyeceğinin gözetilmeyerek yazılı şekilde karar verilmesi yasaya aykırıdır.”
YARGITAY BİRİNCİ CEZA DAİRESİ
Esas : 2021/12606
Karar : 2022/28
Tarih : 10.01.2022
“sanığın yağmaya teşebbüs suçunu işlediği sırada katılanı kasten yaraladığı ve bu yaralanmanın TCK’nın 86/2. mad. kapsamında olduğu ve ayrıca tehdit ettiği anlaşılmıştır. Katılanda meydana gelen mevcut yaralanmanın TCK’nın 148. mad. yağma suçunun cebir unsuru içinde kaldığı gözetilerek sadece yağmaya teşebbüs suçundan ceza tayini gerekmektedir. Mevcut durumda, sanık hakkında aynı eylem nedeniyle hem kasten basit yaralama ve tehdit, bozmadan sonraki yargılama neticesinde hem de yağmaya teşebbüs suçlarından ayrı ayrı hükümler kurulmuş olmasında isabet bulunmamaktadır.”
YARGITAY ALTINCI CEZA DAİRESİ
Esas : 2014/1578
Karar : 2016/4942
Tarih : 13.06.2016
“Mağdurun telefonundan kız arkadaşına mesaj atıldığını öğrenen sanığın, mağdurun bulunduğu internet cafeye giderek görüşmek için dışarı çağırdıktan sonra bir tokat atıp telefonunu istediği, telefonu kontrol ederek mağdura mesaj atanı bulmasını söyleyip iki tokat daha atarak telefonu alıp gittiğinin anlaşılması karşısında; sanık hakkında yağma suçundan mahkumiyetine karar verilmesi gerekirken, delillerin takdirinde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde beraatine hükmedilmesi, maddi ve/veya manevi cebir ile malın alınması eyleminin birleşiminden oluşan ve kendisini oluşturan eylemlerden bağımsız bir suç olan yağma eyleminin, vasıf değiştirerek, tehdit, yaralama veya bunların yanında ayrıca hırsızlık suçuna dönüşmesi olanaklı olmakla birlikte; tek eylemin aynı anda, hem yağma, hem de TCK’nın 149/2. maddesi kapsamı dışında kalan yaralama suçunu oluşturması olanağı bulunmadığı gözetilmeden, sanık hakkında yağma suçundan açılan davada, yağma suçundan beraat, yaralama suçundan mahkumiyet verilmek suretiyle infazda duraksamaya neden olacak şekilde hükmün karıştırılması bozmayı gerektirmiştir.”