Evlilik Sözleşmesi nedir?
Evlilik sözleşmesi veya kanundaki tanımı ile mal rejimi sözleşmesi, eşlerin evlilik süresi içinde mallarını nasıl yönetecekleri ve evliliğin sona ermesi halinde malların nasıl tasfiye edileceğini düzenleyen ve aile hukuku alanına giren bir sözleşmedir. Evlilik veya mal rejimi sözleşmesi, evlenecek olan çiftlerin veya halen evli olan eşlerin, evlilik sırasında ve evliliğin sona ermesi durumunda mal varlıklarını nasıl yönetecekleri, mal rejimi konusunda tarafların hak ve yükümlülüklerinin neler olacağını ve evlilik sona erdiğinde malların ne şekilde tasfiye edileceğini düzenlemektedir. Bu tür sözleşmeler için Medeni Kanun’da “mal rejimi sözleşmesi” terimi kullanılsa da halk arasında bu sözleşmenin yaygın ismi “evlilik sözleşmesi”dir ancak her iki terim de aynı manaya gelmektedir.
Evlilik sözleşmesi ile mal rejimi sözleşmesi farklı mıdır?
Hayır yukarıda açıklandığı gibi iki sözleşme de aynı şeyi ifade etmektedir. Halk arasında “evlilik sözleşmesi” olarak bilinen sözleşme aslında “mal rejimi sözleşmesi”dir ve her iki kavram da aynı sözleşmeyi ifade etmektedir. Diğer bir deyişle her iki sözleşme de tamamen aynı manaya gelmektedir.
Bu tür sözleşme yapmak niçin önemlidir?
Mal rejimi sözleşmesi, taraflar evlendikten sonra mallarının nasıl yönetileceği ve boşanma ile birlikte malların tasfiyesine geçildiğini zaman malların nasıl tasfiye edileceğini düzenleyen son derece önemli bir hukuki belge be delildir. Mal rejimi tasfiye edilirken hangi tarafın diğer taraftan ne tür alacak talepleri olacağı tamamen mal rejimine göre belirlenecektir. Ayrıca evlilik veya diğer adıyla mal rejimi sözleşmesi boşanma veya evliliğin iptali durumunda bir başka deyişle mal rejimin tasfiyesi gündeme geldiğinde en önemli hukuki belge haline gelecektir.
Müstakbel eşimin maddi gücü benim kadar iyi değil, ne yapmalıyım?
Evlilik her şeyden önce güvene ve sadakate dayanan bir kurumdur. Dolayısıyla her şeyden önce bu güvenin tesis edilmesi ve zedelenmemesi gerekir. Güven tesis edildiyse gayet medeni bir uygulama olan mal rejimi sözleşmesi yapmanın hiçbir tarafı rahatsız etmemesi gerekir. Eğer taraflardan biri evlilik sözleşmesi yapmaya yanaşmıyorsa bu husus ciddi olarak değerlendirilmelidir.
Evlilik sözleşmesi ne zaman yapılır?
Mal rejimi sözleşmesi evlilikten önce veya sonra yapılabileceği gibi evlilik töreni esnasında evlendirme memuruna yapılacak bir beyanla da yapılabilir. Ancak evlenme gerçekleştikten sonra taraflardan birinin mal rejimi sözleşmesi yapmaya yanaşmak istememesi ihtimaline binaen mal rejimi sözleşmesini nikahtan önce yapmak daha uygun olacaktır. Ancak Medeni Kanun, mal rejimi sözleşmelerinde tarafların bir takım özel düzenlemeler yapmalarına müsaade ettiğinden evlendirme memuru önünde standart ve şablon bir mal rejimi türünü seçmek yerine tarafların özelliklerine ve taleplerine göre kişiye özgü bir sözleşme yapmak hukuken her zaman daha sağlıklı olacaktır. Dolayısıyla henüz taraflar evlenmediyse bir başka deyişle nikah kıyılmadıysa mal rejimi sözleşmesinin nikahtan sonraya bırakılması pek uygun olmayabilir. Zira nikahtan sonra eşlerden biri mal rejimi sözleşmesi imzalamaya yanaşmayabilir. Ayrıca eşler evlendikten sonra da karşılıklı bir mutabakat ile evlilik ya da mal rejimi sözleşmesi yaparak tabi oldukları mal rejimini değiştirebilirler.
Sözleşme nasıl yapılır?
Evlilik sözleşmesi resmi şekilde yapılması gereken ve Türkiye Noterler Birliği bağlı bir noterde yapılmadığı sürece geçerli olmayan bir aile hukuku sözleşmesidir. Bu tür sözleşmeler noterde düzenleme şeklinde yapılabileceği gibi bizim de tavsiye ettiğimiz en uygun yöntem mal rejimi sözleşmesinin aile hukuku konusunda uzman bir aile tarafından tarafların taleplerine, varlığı durumunun özelliklerine, maddi konular üzerinde anlaşmalarına göre kişiye özel olarak hazırlanması ve ardından notere onaylatılmasıdır. Zira Medeni Kanun mal rejimleri konusunda genel ve standart hükümler çizmişse de bir takım konular ve mallar üzerinde taraflara özel düzenlemeler yapma hakkı tanımıştır. Bu itibarla mal rejimi sözleşmesinin mutlaka uzman bir Boşanma Hukuku tarafından hazırlanmış olması önemlidir. Avukat tarafından hazırlanan sözleşme, notere götürülükten sonra ilgili kişilerce imzalanır ve son olarak noter tarafından onaylanır. Evlilik ve mal rejimi sözleşmesi yapacak kişilerin notere giderken yanlarında kimlik ve 3 fotoğraf götürmesi gerekir.
Sözleşme maddeleri nasıl olmalıdır?
Evlilik sözleşmesi, tarafların maddi durumuna, mal varlıklarına, ihtiyaç ve taleplerine göre taraflara özgü şekilde kişilere özel olarak hazırlanmalı ve sözleşme maddeleri buna göre oluşturulmalıdır. Örneğin evlenecek kişiler edinilmiş mallara katılma rejimini benimseyen bir sözleşme yapacaklarsa hangi malların kişisel mal hangi malların edinilmiş mal olduğu konusunda tercih yapabilecekleri bazı noktalar vardır. Bu bakımdan tarafların durum ve taleplerine göre sözleşme maddeleri oluşturulacaktır. Ancak tüm çifteler için geçerli standart bir sözleşme metni yoktur.
Bu tür sözleşmeler nerede yapılır?
Evlilik sözleşmesi aile tarafından hazırlanır ve hazırlanan sözleşme metni taraflarca noterde onaylatır. Mal rejimi sözleşmesi yapacak olan kişiler sözleşme metnine ek olarak kimlik ve yanlarında 3 adet vesikalık fotoğraf bulundurmalıdır. Eğer eşlerden biri yabancıysa ayrıca pasaportun yeminli ve onaylı tercümesi gerekli olacaktır.
Evlendikten sonra da sözleşme yapılır mı?
Evlilik ve mal rejimi sözleşmeleri evlilikten önce veya evlendikten sonra da yapılabilir, herhangi bir hukuki engel yoktur. Bu tür bir sözleşme için süre sınırı da bulunmamaktadır. Taraflar evlilik öncesi veya sonrası dilediği zamanda sözleşme imzalayabilir. Ancak bizim tavsiyemiz mümkünse evlilik öncesi bu tür sözleşmelerin yapılmasıdır.
Sözleşme yapılması zorunlu mudur?
Hayır evlilik sözleşmesi veya mal rejimi yapılması kanunen zorunlu değildir. Taraflar evlenmeden önce, evlilik esnasında ya da evlendikten sonra evlilik/mal rejimi sözleşmesi yapabileceği gibi yapmama özgürlüğüne de sahiptir.
Sözleşme yapılmazsa ne olur?
Eğer taraflar anlaşarak bir evlilik sözleşmesi yapmazsa veya nikah esnasında hangi mal rejimini seçtiklerine dair nikah memuruna bir beyanda bulunmazlarsa yasal mal rejimi olan edinilmiş mal rejimine tabi olacaklardır. Dolayısıyla herhangi bir mal rejimi sözleşmesi yapılmaması durumunda taraflar Medeni Kanun’a göre yasal mal rejimi olan “edinilmiş mallara katılma rejimi”ne tabi olunur. Bu durumda eşler Medeni Kanun’daki yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olacaktır.
Sözleşme sonradan değiştirilebilir mi?
Evet evlilik sözleşmesi sonradan yapılacak bir başka evlilik/mal rejimi sözleşmesi ile değiştirilebilir hatta tarafların tabi olduğu mal rejimi de aynı şekilde yeni bir mal rejimi sözleşmesi ile değiştirilebilmektedir.
Evlilik sözleşmesi örneği?
Evlilik ve mal rejimi sözleşmeleri tarafların durumlarına, talep ve ihtiyaçlarına göre hazırlandığından herkese uyan herkes için geçerli standart bir mal rejimi sözleşmesinden söz etmek mümkün değilidir. Tarafların talep ve ihtiyaçları doğrultusunda uzman bir Boşanma Hukuku vasıtasıyla sözleşme maddeleri kişiye özel olarak oluşturmalıdır. Noterlerde bulunan standart metinler oldukça eksik ve yetersiz olduğundan bir Boşanma Hukukundan sözleşme hazırlanması konusunda destek almak ve kişiye özgü eksiksiz bir evlilik sözleşmesi hazırlatmak uygun olacaktır.