103 DAVETİYESİ NEDİR?
Uygulamada sıklıkla karşımıza çıkan hususlardan biri de 103 Davetiyesidir. Hak kaybına uğranılmaması adına, 103 davetiyesinin ne anlama geldiği ve süresi son derece önem arz etmektedir.
Uygulamadaki adı ile sıklıkla karşılaştığımız 103 davetiyesi, İcra ve İflas Kanunu’nun 103. maddesi uyarınca düzenlenen bir belgedir. Bu belge, haciz sırasında borçlunun adreste bulunmaması durumunda, borçluya haciz işlemlerinden haberdar edilmesi ve itirazlarını sunabilmesi için gönderilir.
103 davetiyesi şu amaçlarla kullanılır;
**Borçluyu bilgilendirme: Haciz işlemlerinden borçlunun haberdar edilmesi sağlanır.
**İtiraz hakkı: Borçlu, haciz işlemlerine karşı itirazlarını sunabilir.
**Hukuki süreç başlatma: Borçlu, alacaklının iddialarına karşı hukuki savunma başlatabilir veya borcunu ödeyebilir.
103 davetiyesi, borçluya tebliğ edildikten sonra, borçlu üç gün içinde icra dairesine başvurarak beyanlarını sunabilir. Ayrıca, davetiyenin tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra mahkemesinde şikayet yoluna başvurabilir. Bu süreç, borçlunun hukuki dinlenilme hakkını korumak ve alacaklının haklarını güvence altına almak amacıyla düzenlenmiştir. Hukuki dinlenilme hakkına ilişkin olarak, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 02.06.2016 tarihli, 2014/18405 Esas ve 2016/9715 Karar sayılı kararında “yokluğunda alınan haciz kararından ve istihkak iddiasından haberdar edilmeyen, İİK’nun 103. maddesi gereğince kendisine davet kağıdı da tebliğ edilmeyen borçlunun, istihkak iddiasına karşı tutumu belirlenemediğinden hukuki dinlenilme hakkını kullanabilmesi bakımından davalı sıfatı ile davaya katılmasının sağlanması için, davacı üçüncü kişiye süre verilerek taraf teşkilinin sağlanması, tarafların tüm delillerinin toplanıp birlikte değerlendirilmesinin ardından, gerçekleşecek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik hasımla, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulması gerekmiştir” ifadelerine yer verilmiştir.
Öncelikle ilgili kanun maddesine yer vermek gerekirse;
Madde-103
“Tutanak tutulurken alacaklı, borçlu veya namlarına Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimse bulunmazsa, bulunmayan alacaklı veya borçlu üç gün içinde tutanağı tetkik ve diyeceği varsa söylemesi için icra dairesine davet olunur. Kanunen ilavesi gereken müddetler mahfuzdur. Haciz sırasında borçlu veya alacaklı adına Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimse bulunduğu takdirde haciz tutanağının bir örneği bulunan şahsa verilir. Borçluya veya alacaklıya ayrıca haber verilmez.”
Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere, haciz sırasında borçlu kişi orada değilse icra dairesi haciz tutanağını örneğin borçlu ile aynı konutta oturan yetkili kimseye tebliğ eder. o da yoksa icra dairesi, haciz tutanağını 3 gün içinde incelemesi için alacaklı ve borçluyu icra dairesine davet eder. Tarafların, davetiyenin gönderilmesinden itibaren 3 gün içinde icra dairesine gitmemeleri halinde, tutanağın içeriğini öğrenmiş kabul edileceklerdir.
DİKKAT!!
Alacaklıya 103 davetiyesi yollanmasa dahi alacaklının satış isteme hakkı vardır; Ancak borçluya bu davetiyenin tebliğ edilmemesi halinde satış gerçekleştirilemez. Bu davetiyenin esas önem arz ettirdiği nokta taraflar açısından işleyecek sürelerin başlaması hususudur.
DİKKAT!!! BORÇLUYA 103 DAVETİYESİNİN GÖNDERİLMEMESİ HALİNDE, HACZEDİLMEZLİK ŞİKAYETİ SÜRESİ KIYMET TAKDİRİ RAPORUNUN BORÇLUYA TEBLİĞİ İLE BAŞLAYACAKTIR!!! (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı)
Özetle; 103 davetiyesi sayesinde hacizden haberdar olan borçlu dilerse haciz tutanağını da inceleyerek hacze karşı beyan ve itirazlarını sunabilecektir. Borçlu ÜÇ GÜN içerisinde icra dairesine başvurarak hacze karşı beyanlarını sunabileceği gibi davetiyenin kendisine tebliğinden itibaren YEDİ GÜN içerisinde icra mahkemesinde şikayet yoluna başvurabilecektir. Üç ve yedi günlük hak düşürücü süreler 103 davetiyesinin borçluya tebliğinden itibaren başlamaktadır. Ancak yukarıda da belirttiğimiz üzere, Yargıtay hukuk genel kurul kararı gereğince; borçluya 103 davetiyesinin gönderilmemesi halinde, haczedilmezlik şikayeti süresi kıymet takdiri raporunun borçluya tebliği tarihinden itibaren başlayacaktır. Görüldüğü üzere 103 Davetiyesi, sürelerin başlaması hususunda son derece önem arz etmektedir.